ျမန္မာစစ္တပ္ လက္တြင္းမွ ကေလးစစ္သားကို ကယ္တင္ျခင္း

သဲသဲႏွင့္မံုပီး

ၾကာသပေတးေန႔၊ ေအာက္တုိဘာလ 30 2008 18:30 - ျမန္မာစံေတာ္ခ်ိန္

နယူးေဒလီ။ ။ ေမာင္မ်ဳိးေအာင္ (အမည္ေျပာင္းထားသည္) ကို သူလြန္ခဲ့ေသာ ၃ လေက်ာ္က အိမ္မွ ထြက္ေျပးသြားအၿပီး စစ္တပ္ထဲ ေရာက္သြားသည္ၾကား၍ မိသားစုက သြားေခၚေသာအခါ သူသည္ ဤေလ့က်င့္ေရး စခန္းတြင္ စစ္သင္တန္း တက္ေနသည္မွာ ၃ လသာ ရွိေသးသည္။ မိသားစုက တပ္ထဲမွ ထြက္ခြင့္ရရန္ ခြင့္ေတာင္းဘို႔ သူႏွင့္ စကားေျပာေနစဥ္ သူ႔မ်က္လံုးမ်ားက အၾကီးအက်ယ္ ေနာင္တရေနေၾကာင္း ေဖၚျပေနသည္။ သူ႔ကံၾကမၼာအေပၚ စိတ္ထိခုိက္ျခင္းႏွင့္ သူ႔ဘဝကို ေျပာင္းလဲလိုသည့္ ဆႏၵမ်ားကို အတိုင္းသား ေတြ႔ေနရသည္။ သို႔ေသာ္ သိပ္ေနာက္က်သြားပါၿပီ။ စစ္ကိုင္းတိုင္း ဝန္းသိုၿမ့ဳိ အရာေတာ္အေျခစိုက္ ခလရ ၁၁၁ မွ အရာရွိမ်ားက "သူ (မ်ဳိးေအာင္) ဒီ ၄ လသင္တန္း ၿပီးေတာ့မွာမို႔ ဒီစခန္းက ထြက္လို႔မရဘူး" ဟု ေျပာသည္။ စိတ္ပ်က္လက္ပ်က္ ျဖစ္သြားေသာ မိသားစုဝင္မ်ားက သူတို႔ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ကို ျပန္စဥ္းစားေပးပါရန္ အရာရွိမ်ားထံ အသနားခံၾကသည္။ သို႔ေသာ္ သူတို႔၏ ၾကိဳးပန္းမႈ မွန္သမွ်သည္ သဲထဲေရသြန္ပင္။ သူတို႔က ေမာင္မ်ဳိးေအာင္၏ ေက်ာင္းသား မွတ္ပံုတင္ကဒ္ျပား၊ ရဲစခန္းႏွင့္ ရယက ေထာက္ခံစာ၊ ေက်ာင္းအုပ္ၾကီး၏ေထာက္ခံစာစသည့္ သူ႔အ သက္မွာ ၁၅ ႏွစ္သာရွိေသးေၾကာင္း အေထာက္အထားမ်ားကို ထုတ္ျပၾကပါေသးသည္။ သို႔ေသာ္ အခ်ည္းႏွီးပင္။ ဗိုလ္ၾကီးတဦးႏွင့္ တပ္ၾကပ္ၾကီးတဦးတို႔ကို ဤကိစၥ သြားေျပာခဲ့ေသာ အမျဖစ္သူ မတင္ေဌးက ဤစစ္အရာရွိမ်ားက သူ႔ကို "က်ေနာ္တို႔ သူ႔ကို ခင္ဗ်ားတို႔ လက္ထဲ ျပန္မထည့္ႏိုင္ဘူး" ဟုသာ ျပန္ေျပာလိုက္သည္ဟု ဆိုသည္။ ပဲခူးတိုင္း ေက်ာက္တံခါးၿမ့ဳိနယ္ ဖဒိုေက်းရြာ အထက္တန္းေက်ာင္းတြင္ ပညာသင္ၾကားေနသူ ေမာင္မ်ဳိးေအာင္သည္ သူ႔အေမက သူ႔ကိုရိုက္၍ အိမ္မွ ဇြန္လအတြင္းက ထြက္ေျပးသြားခဲ့သည္ ဟု အမျဖစ္သူ မတင္ေဌးက ရွင္းလင္း ေျပာျပပါသည္။ လေပါင္း အေတာ္ၾကာၿပီး ေအာက္တိုဘာလ ၁၈ ရက္ေန႔ေရာက္မွ ေမာင္မ်ဳိးေအာင္ မိမိတို႔အိမ္၏ ေျမာက္ဘက္ မိုင္ ၄ဝဝ အကြာ ျမန္မာျပည္အလယ္ပိုင္း စစ္ကိုင္းတိုင္းရွိ စစ္သားသစ္ ေလ့က်င့္ေရးစခန္းတြင္ ေရာက္ရွိေနေၾကာင္း မိသားစုက သိၾကရသည္။ အိမ္မွ ထြက္ေျပးၿပီး ခလရ ၁၁၁ မွ စစ္သားတဦးႏွင့္ ေတြ႔ေၾကာင္း၊ သူက သူ႔ကို တပ္ထဲဝင္မလားဟု ေမးေၾကာင္း၊ ေမာင္မ်ဳိးေအာင္ကလည္း သူ သူ႔ေျခေထာက္ ၂ ေခ်ာင္းေပၚ ရပ္ႏိုင္ေၾကာင္း မိသားစုကို ျပသလိုသည့္အတြက္ အခြင့္ေရးတရပ္ဘဲဟု ထင္ကာ ဝင္မည္ဟု ေျပာလိုက္ၿပီး ထုိစစ္သားေနာက္ လိုက္သြားမိခဲ့ေၾကာင္းျဖင့္ သူ႔ေမာင္က သူ႔ကို ျပန္ေျပာျပသည္ဟု မတင္ေဌးက ေျပာပါသည္။ သူဘယ္ေလာက္ မွားသြားၿပီဆိုတာ ခုမွဘဲ သိေတာ့သည္။ "သူဒီေလ့က်င့္ေရးစခန္းမွာ ဘယ္ေလာက္ စိတ္ဆင္းရဲရတဲ့အေၾကာင္း က်မေမာင္က က်မကို ျပန္ေျပာျပပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ အိမ္ျပန္လဲ တပ္က အိမ္ကုိ လာဖမ္းမွာ ေၾကာက္တယ္လို႔ သူက ေျပာပါတယ္" ဟု မတင္ေဌးက စိတ္ပ်က္လက္ပ်က္ အသံျဖင့္ ေျပာပါသည္။ သို႔ေသာ္ သူတုိ႔ေမာင္ကို ဤေလ့က်င့္ေရးစခန္းမွ ဆြဲထုတ္ရန္ အၾကံကို လက္မေလွ်ာ့ေသးေၾကာင္း၊ ဤကိစၥအတြက္ ပဲခူးၿမ့ဳိရွိ အလုပ္သမားကိစၥမ်ား လိုက္လံ ေဆာင္ရြက္ေပးေနသူ ဦးေအးျမင့္ကို ခ်ဥ္းကပ္ အကူအညီ ေတာင္းထားေၾကာင္း ေျပာပါသည္။ ရန္ကုန္ၿမ့ဳိရွိ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ အလုပ္သမားအဖြဲ႔ (ILO) ဆက္ဆံေရး႐ုံးကို တိုင္တန္းေပးရန္ အကူအညီ ေတာင္းထားေၾကာင္း ေျပာပါသည္။ အလုပ္သမား အခြင့္အေရးကိစၥမ်ား လိုက္လံ ေဆာင္ရြက္ေပးေနသူ ဦးေအးျမင့္ကလည္း ဤကိစၥကို ရန္ကုန္ရွိ ILO ႐ုံး သို႔တိုင္ၾကားေပးရန္ သေဘာတူညီခဲ့ၿပီး ျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာပါသည္။ "တကယ္ေတာ့ က်ေနာ္က စာရြက္စာတမ္း အေထာက္အထားေတြေတာင္ အကုန္ျပင္ဆင္ထားၿပီးၿပီ၊ ေသာၾကာေန႔ မွာ ILO ႐ုံးကို တိုင္ၾကားစာ သြားပို႔မယ္" ဟု ဦးေအးျမင့္က ေျပာပါသည္။ သို႔ေသာ္ ဤသို႔ ILO ႐ုံးကို သြားေရာက္ တိုင္ၾကားျခင္းျဖင့္ ေမာင္မ်ဳိးေအာင္ကို တပ္ထဲမွ ျပန္ထုတ္၍ ရမရကိုမူ မသိရေသးပါ။ ေမာင္မ်ဳိးေအာင္၏ အျဖစ္အပ်က္သည္ သူၾကားဖူးသမွ်ထဲတြင္ ပထမဆံုး မဟုတ္ေၾကာင္းသာ ဦးေအးျမင့္က ေျပာပါသည္။ ေမာင္မ်ဳိးေအာင္လိုပင္ မရည္ရြယ္ဘဲ တပ္ထဲ ေရာက္သြားသူ ေကာင္ေလး အမ်ားအျပားရွိေၾကာင္း၊ အေတာ္မ်ားမ်ားပင္ တပ္ထဲတြင္ ဆက္မေနခ်င္ေတာ့ေသာ္လည္း ထြက္ခြင့္ မရၾကေၾကာင္း၊ သူတုိ႔ မိသားစုမ်ား၏ ၫႊန္ၾကားခ်က္အရ ဤ ကေလးမ်ား အသက္မျပည့္ေသးေၾကာင္း သက္ေသျပႏိုင္သည့္တိုင္ေအာင္ ျပန္ထြက္၍ မရၾကေၾကာင္းျဖင့္သာ ဦးေအးျမင့္က ေျပာပါသည္။ "အရင္တံုးကေတာ့ အိုင္အယ္လ္အို ဆက္ဆံေရး႐ုံးက အရာရွိရဲ့ အကူအညီနဲ႔ ကေလး ၁၅ ေယာက္ေလာက္ကို တပ္ထဲက ထြက္ခြင့္ရေအာင္ လုပ္ေပးႏိုင္ခဲ့တယ္" ဟု ဦးေအးျမင့္က ရွင္းျပပါသည္။ အိုင္အယ္လ္အို ဆက္ဆံေရး႐ုံး အရာရွိအေနျဖင့္ ဤကေလးမ်ား တပ္ထဲမွ ျပန္ထြက္ခြင့္ရရန္ စုေဆာင္းေရးႏွင့္ ေလ့က်င့္ေရးတပ္မွ တပ္မႉးမ်ား၊ အရာရွိမ်ားႏွင့္ တိုက္႐ိုက္ စကားေျပာခြင့္မရသျဖင့္ အဆင့္ျမင့္ ျမန္မာအရာရွိၾကီးမ်ားႏွင့္ ေတြ႔မွသာ ဤကိစၥကို တင္ျပေပးရေၾကာင္း၊ သူတို႔ အကူအညီျဖင့္သာ ကေလးအခ်ဳိ႔ လြတ္ေျမာက္လာေအာင္ လုပ္ေပးႏိုင္ခဲ့ေၾကာင္း သိရပါသည္။ အဓမၼ လုပ္အားေပးကိစၥမ်ား တိုင္တန္းႏိုင္ရန္ ဆက္ဆံေရးအရာရွိတဦး ထားရွိခြင့္ကို ILO အား ျမန္မာစစ္အစိုးရက ၂ဝဝ၇ ခုႏွစ္ ႏွစ္ဆန္းတြင္ ခြင့္ျပဳခဲ့ပါသည္။ ဦးေအးျမင့္၏ ကူညီမႈႏွင့္ ရန္ကုန္ၿမ့ဳိရွိ ILO ဆက္ဆံေရး႐ုံးတို႔ေၾကာင့္ မတင္ေဌးတို႔ မိသားစုမွာ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ကေလးမ်ား ရွိေနပါေသးသည္။ သို႔ေသာ္ စစ္သားစုေဆာင္းေရးႏွင့္ ေလ့က်င့္ေရး တပ္မ်ားသို႔ ေရာက္ရွိသြားေသာ ျမန္မာ ေယာက္်ားေလး ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားမွာမူ ကံမေကာင္းလွပါ။ လူ႔အခြင့္အေရး ေစာင့္ၾကည့္ေရး အဖြဲ႔ၾကီး (HRW) ၏ ၂ဝဝ၂ ခုႏွစ္အစီရင္ခံစာအရ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ျမန္မာစစ္တပ္ထဲတြင္ေရာ၊ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ တပ္ဖြဲ႔မ်ားတြင္ပါ စစ္မႈထမ္းေနေသာ ကေလးစစ္သားေပါင္း အနည္းဆံုး ၇ဝဝဝဝ ရွိသည္ဟု ဆိုပါသည္။ သို႔ေသာ္ ဤကိန္းဂဏန္း အေရအတြက္သည္ မွန္မွန္ ျပဳျပင္ျဖည့္စြက္ျခင္း မလုပ္သျဖင့္ သိပ္စိတ္မခ်ရေတာ့ေၾကာင္းကိုမူ (HRW) ၏ ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ အတိုင္ပင္ခံ ေဒးဗစ္စေကာ့မက္သီးဆန္ (David Scott Mathieson) က ေျပာပါသည္။ ယံုၾကည္ကိုးစားႏိုင္ေသာ ကိန္းဂဏန္း အခ်က္အလက္မ်ား မရရွိျခင္းသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံမွ သတင္းအခ်က္အလက္မ်ား ရရွိေရးအတြက္ အခက္အခဲတရပ္ ျဖစ္ေၾကာင္း သူက ေျပာပါသည္။ ျမန္မာစစ္အစိုးရသည္ သတင္းစီးဆင္းမႈကို တင္းၾကပ္စြာ ပိတ္ဆို႔ထားသည္ဟုလည္း သူက ေျပာပါသည္။ "အတည္မျပဳႏိုင္ေသးေပမဲ့ ျမန္မာစစ္တပ္က အသံုးျပဳေနတဲ့ ကေလးစစ္သား အေရအတြက္ဟာ အရင္အတိုင္းဘဲ နဲနဲ ပါးပါးဘဲ အတိုးအေလ်ာ့ ရွိမယ္လို႔ ထင္ပါတယ္" ဟု ေဒးဗစ္စေကာ့မက္သီဆင္ က ေျပာသည္။ ကေလးစစ္သား စုေဆာင္းမႈကို မီဒီယာမ်ားက သတိမထားမိႏိုင္ေစရန္ သူတို႔ အသံုးျပဳေသာ နည္းစနစ္မ်ားသည္ အလြန္အသိရ ခက္လာေၾကာင္းကိုလဲ သူက ဆက္လက္ ေျပာဆိုပါသည္။ "အသက္မျပည့္ေသးသူ ကေလးစစ္သားမ်ား စုေဆာင္းမႈ တားဆီးကာကြယ္ေရး ေကာ္မတီ" ကို ဖြဲ႔စည္းလိုက္ေၾကာင္း စစ္အစိုးရက ဇန္နဝါရီလ ၅ ရက္ ၂ဝဝ၄ ခုႏွစ္တြင္ ေၾကျငာခဲ့ပါသည္။ ႏိုင္ငံတကာ အသိုင္းအဝိုင္းက ကေလးစစ္သား အသံုးျပဳမႈကို အၾကီးအက်ယ္ ေဝဘန္ျပစ္တင္ျခင္း ခံခဲ့ရၿပီးေနာက္ ျမန္မာစစ္တပ္တြင္းသို႔ အသက္မျပည့္ေသးသူ ကေလးမ်ား စုေဆာင္ျခင္း မျပဳႏိုင္ေအာင္ ဤေကာ္မတီက ကာကြယ္ တားဆီးထားေၾကာင္း ျပသရန္အတြက္ ဖြဲ႔စည္းခဲ့ျခင္း ျဖစ္ပါသည္။ "က်ေနာ္ကေတာ့ ဒီေကာ္မတီက ဘာမွ မလုပ္ခဲ့ဘူးလို႔ ထင္တာဘဲ" ဟုလည္း သူက မွတ္ခ်က္ခ် ေျပာၾကားသြားခဲ့ပါသည္။ ဤသုိ႔ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္မ်ား အားရစရာ သိပ္မရွိလွျခင္းေၾကာင့္ မတင္ေဌးအေနျဖင့္လည္း သူ႔ေမာင္ တပ္သားသစ္ ေလ့က်င့္ေရးစခန္းမွ ျပန္လြတ္လာကာ ပံုမွန္ အရပ္သားဘဝျဖင့္ ျပန္ေနႏိုင္ဦးမည္ ဆိုသည္ကို ပူပန္ေၾကာင့္ၾကေနရသည္။ "ဒါေပမဲ့ က်မေမာင္ေလး က်မတို႔ဆီ ျပန္ေရာက္လာဦးမယ္လို႔ေတာ့ ေမွ်ာ္လင့္ေနတံုးပါဘဲ" ဟု သူမက ေျပာဆိုသြားခဲ့ပါသည္။