Friday, April 24, 2009
ပါလီမန္ဒီမိုကေရစီႏွင့္ ဥပေဒစိုးမိုးေရး (ဒုတိယပိုင္း)
၁။ ၾသကာသေလာကဟု ေခၚဆိုၾကေသာ ေရေျမေတာေတာင္ပါ၀င္သည့္ နယ္နီမိတ္ျဖင့္ ထင္ရွားစြာ သီးသန္႔ သတ္မွတ္ပိုင္းျခားထားေသာ ေဒသ (Territory)။
၂။ ထိုေျမႀကီးကို အမွီျပဳေရြ႔ ေနထိုင္ၾကေသာ ျပည္သူလူထု (Population)။
၃။ ထိုေျမႏွင့္ ထိုလူမ်ဳိးသည္ သူတစ္ပါး၏ လက္ေအာက္ခံမဟုတ္။ လြတ္လပ္ေသာ တိုင္းျပည္ႏွင့္ လူမ်ဳိးျဖစ္ေရြ႕ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာ (Sovereignty)ရွိျခင္း။
၄။ ထိုအခ်ဳပ္အျခာ အာဏာစက္အရ အုပ္ခ်ဳပ္ေသာ အစိုးရ (Government) ရွိျခင္း။
အာဏာရွင္ႏိုင္ငံျဖစ္ေစ၊ လူတစ္စု စိုးမိုးေသာ ႏိုင္ငံျဖစ္ေစ၊ လူထုစိုးမိုးေသာ ႏိုင္ငံျဖစ္ေစ အထက္ပါ အဂၤ ါ ၄ ရပ္ႏွင့္ ျပည့္စံုေသာ ႏိုင္ငံမ်ဳိးသာ ျဖစ္ေပသည္။ အခ်ဳပ္အျခာ အာဏာစက္တည္ရာ ဆင္းသက္ရာသာလွ်င္ တစ္မ်ဳိးႏွင့္ တစ္မ်ဳိး ျခားနားၾက၏ ။ ယင္းအခ်ဳပ္အျခာ အာဏာကို လူထုအေပၚသို႔ ပ်ံ႔ႏွ႔ံေစေသာအခါႏႈိက္ လူထု၏ ဆႏႏွင့္ ကိုက္ညီလွ်င္ လူထု၏ အက်ဳိးကို သက္ေရာက္သည့္အတြက္ ၄င္းအခ်ဳပ္အျခာအာဏာစက္သည္ စြဲၿမဲတည္တံ့၏။
ထိုနည္းတူစြာပင္ လူတစ္စု အုပ္ခ်ဳပ္ေသာ ႏိုင္ငံတြင္ ထိုလူတစ္စု၏အာဏာစက္ကို လူထုအေပၚသို႔ ပ်ံ႔ႏွံ႔ေစရာႏႈိက္၊ လူထုအက်ဳိး၊ လူထု၏ ဆႏႏွင့္ ကိုက္ညီေနပါက ယင္းလူတစ္စု၏အာဏာစက္သည္ စြဲၿမဲတည္တံ့မည္ ျဖစ္ေပသည္။
အခ်ဳပ္အျခာအာဏာပိုင္သည္ လူထုျဖစ္ပါက ထိုအခ်ဳပ္အျခာအာဏာပိုင္ လူထု၏အာဏာစက္သည္ လူထုအေပၚသို႔ ျပန္လည္ပ်ံ႔ႏွံ႔ေရက္ရွိလာသည့္အခါတြင္ လူထု၏ ဆႏ၊ လူထု၏အက်ဳိးသာ ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ တန္ျပန္မႈ (Reactionary)၊ ေတာ္လွန္မႈ (Revolt or Revolution) မ်ဳိး မျဖစ္မူေရြ႕၊ လူထု၏အခ်ဳပ္အျခာ အာဏာသည္လည္း တည္တံ့ခိုက္ၿမဲျခင္း ရွိႏိုင္ေပသည္။
အခ်ဳပ္အျခာအာဏာစက္ကို လက္ေတြ႔ အေကာင္အထည္ေဖၚလွ်င္ ဥပေဒႏွင့္ အမိန္႔မ်ားသာ ျဖစ္၏။ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး အာဏာစက္ျဖစ္သည့္ ဥပေဒမ်ား (Laws) သည္ ဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံမ်ားတြင္ လူထု၏ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာစက္ျဖင့္ ဥပေဒျပဳ ယႏရားမွ ေပၚထြက္လာေရြ႕ လူထု၏ဆႏႏွင့္ အကိုက္အညီသာလွ်င္ ျဖစ္သည္။ အာဏာရွင္ ႏိုင္ငံႏွင့္ လူတစ္စု အုပ္စိုးေသာ ႏိုင္ငံမ်ားတြင္မူ ထိုဥေပဒ (Laws) သို႔မဟုတ္ အမိန္႔ (Orders) တည္းဟူေသာ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာစက္သည္ လူထု၏ ဆႏႏွင့္ ကိုက္ညီခ်င္မွ ကိုက္ညီေပမည္။
ႏိုင္ငံေတာ္၏ အဂၤ ါအစိတ္အပိုင္း ၄ ခုအနက္ အခ်ဳပ္အျခာ အာဏာဆိုသည့္ အစိတ္အပိုင္းကို အေတာ္အသင့္ ရွင္းလင္းျပခဲ့ေပၿပီ။ ထိုအခ်ဳပ္အျခာ အာဏာစက္ကို လည္ပတ္ေစရန္ (၀ါ)လူထုႏွင့္ တိုင္းျပည္ေပၚသို႔ ပ်ံ႕ႏွ႔ံေစရန္ မည္ကဲ့သို႔ ျပဳလုပ္သည္ကို ယခု တင္ျပလိုေပသည္။
အစိုးရ (ပါလီမန္)
ႏိုင္ငံေတာ္အစိုးရ (Government) တည္းဟူေသာ ယႏရားႀကီးသည္ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာစက္ကို သက္ေရာက္ေစ၏။ ယင္းအစိုးရ ယႏရားႀကီးတြင္ (Orgams of Government) အစိတ္အပိုင္း ၃ ခု ရွိ၏။ ၄င္းတို႔မွွာ - ဥပေဒျပဳ ယႏရား(Legislative Organ) ၊ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးယႏရား (Executive Organ) ႏွင့္ တရားစီရင္ေရးယႏရား (Judicial Organ) မ်ား ျဖစ္ၾက၏။
ပါလီမန္ဒီမိုကေရစီစနစ္တြင္ လူထုသည္ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာပုိင္ျဖစ္ရကား တရားသျဖင့္ ျပဳလုပ္ေသာ ေရြးေကာက္ပြဲအရ လူထုတင္ေျမွာက္ေသာ ပါလီမန္ (၀ါ) ဥပေဒျပဳယႏရားသည္ တန္ခိုးအႀကီးဆံုးပင္ျဖစ္၏။ ယင္းဥပေဒျပဳယႏရားတြင္ လြတ္ေတာ္တစ္ရပ္ (Uni - Cameral) သို႔မဟုတ္ အမ်ားအားျဖင့္ လႊတ္ေတာ္ႏွစ္ရပ္ (Bi- eameral) ရွိေရြ႔ ပါလီမန္ဟု ေခၚၾက၏ ။ ပါလီမန္သည္ အကန္႔အသတ္မ၇ွိ ဥပေဒျပဳႏိုင္ခြင့္အာဏာ (unlimited powers of legislation)ရွိသည့္အျပင္ မ်ားေသာအားျဖင့္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးေခါင္းေဆာင္ႏွင့္ တရားစီရင္ေရး၊ ယႏရားေခါင္းေဆာင္မ်ားကို ေရြးခ်ယ္တင္ေျမွာက္ရ၏။ အခ်ဳိ႔ေသာ ဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံမ်ားတြင္မူ ယင္းပုဂိုလ္မ်ားကို ပါလီမန္က ေရြးခ်ယ္ျခင္း မျပဳဘဲ လူထုက တိုက္ရုိက္သီးသန္႔ ေရြးေကာက္တင္ေျမွာက္ၾကသည္။
အာဏာရွင္နိုင္ငံမ်ားတြင္ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာသည္ အာဏာရွင္တြင္ တည္ရွိသျဖင့္ ဥပေဒျပဳယႏရားႏွင့္ တ၇ားစီရင္ေရးယႏရားကို ဦးစားမေပးပဲ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးယႏရားကိုသာ အထူးဦးစားထား အေလးခ်ိန္ေပးေရြ႕ အုပ္ခ်ုဳပ္တတ္ေပသည္။ ပါလီမန္ဒီမိုကေရစီတြင္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးယႏရားအား ဦးစားမေပးပဲ ၄င္းအား ထိန္းသိမ္းခ်ဳပ္ကိုင္ျခင္းသေဘာ၊ မဲတင္းညွိႏႈိင္းျခင္း (Check and Balance) သေဘာျဖင့္ ထားရွိတတ္ေပသည္။
လူထု၏အခ်ဳပ္အျခာအာဏာစက္ျဖစ္ေသာ မဲဆႏျဖင့္ ေရြးေကာက္တင္ေျမွာက္လိုက္ေသာ လူထုကိုယ္စားလွယ္မ်ား ပါ၀င္သည့္ ဥပေဒျပဳယႏရား (၀ါ) ပါလီမန္သည္ လူထု၏ အက်ဳိး ၊ လူထု၏ဆႏႏွင့္ ကိုက္ညီေသာ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာစက္ဟု ဆိုအပ္သည့္ ဥပေဒကို ျပဌာန္းလ်က္ လူထုက တင္ေျမွာက္ေသာ အစိုးရ (၀ါ) အုပ္ခ်ဳပ္ေရးယႏရားအား ဥပေဒႏွင့္ကိုက္ညီစြာ အုပ္ခ်ဳပ္ေစၿပိးလွ်င္ လူထု၏ အာဏာစက္ျဖစ္ေသာ ဥပေဒကို လူထုအေပၚ တဖန္သက္ေရာက္ျပန္႔ႏွ႔႔ံေစရန္ လူထု၏အက်ဳိးကို ျဖစ္ထြန္းေစ၏။ ထိုႏိုင္ငံကို ပါလီမန္ဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံ (၀ါ) ဥပေဒႏိုင္ငံ (၀ါ) လူထုအခ်ဳပ္အျခာအာဏာပိုင္ႏိုင္ငံဟု ေခၚဆိုၾကေပသည္။
အခ်ဳပ္အျခာအာဏာ၏ အနက္အဓိပါယ္ႏွင့္ သေဘာကို တင္ျပခဲ့ၿပီးျဖစ္၏။ ထိုမွတစ္ပါး အခ်ဳပ္အျခာအာဏာစက္သည္ ပါလီမန္ဒီမိုကေရစီနုိင္ငံတြင္ မည္သည္ႏႈိက္ ရပ္တည္ေရြ႕ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးယႏရား၊ တရားစီရင္ေရးယႏရားတို႔မွ တစ္ဆင့္ မည္သို႔လည္ပတ္သည္ကို တင္ျပခဲ့ေပၿပီ။
၂။ ထိုေျမႀကီးကို အမွီျပဳေရြ႔ ေနထိုင္ၾကေသာ ျပည္သူလူထု (Population)။
၃။ ထိုေျမႏွင့္ ထိုလူမ်ဳိးသည္ သူတစ္ပါး၏ လက္ေအာက္ခံမဟုတ္။ လြတ္လပ္ေသာ တိုင္းျပည္ႏွင့္ လူမ်ဳိးျဖစ္ေရြ႕ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာ (Sovereignty)ရွိျခင္း။
၄။ ထိုအခ်ဳပ္အျခာ အာဏာစက္အရ အုပ္ခ်ဳပ္ေသာ အစိုးရ (Government) ရွိျခင္း။
အာဏာရွင္ႏိုင္ငံျဖစ္ေစ၊ လူတစ္စု စိုးမိုးေသာ ႏိုင္ငံျဖစ္ေစ၊ လူထုစိုးမိုးေသာ ႏိုင္ငံျဖစ္ေစ အထက္ပါ အဂၤ ါ ၄ ရပ္ႏွင့္ ျပည့္စံုေသာ ႏိုင္ငံမ်ဳိးသာ ျဖစ္ေပသည္။ အခ်ဳပ္အျခာ အာဏာစက္တည္ရာ ဆင္းသက္ရာသာလွ်င္ တစ္မ်ဳိးႏွင့္ တစ္မ်ဳိး ျခားနားၾက၏ ။ ယင္းအခ်ဳပ္အျခာ အာဏာကို လူထုအေပၚသို႔ ပ်ံ႔ႏွ႔ံေစေသာအခါႏႈိက္ လူထု၏ ဆႏႏွင့္ ကိုက္ညီလွ်င္ လူထု၏ အက်ဳိးကို သက္ေရာက္သည့္အတြက္ ၄င္းအခ်ဳပ္အျခာအာဏာစက္သည္ စြဲၿမဲတည္တံ့၏။
ထိုနည္းတူစြာပင္ လူတစ္စု အုပ္ခ်ဳပ္ေသာ ႏိုင္ငံတြင္ ထိုလူတစ္စု၏အာဏာစက္ကို လူထုအေပၚသို႔ ပ်ံ႔ႏွံ႔ေစရာႏႈိက္၊ လူထုအက်ဳိး၊ လူထု၏ ဆႏႏွင့္ ကိုက္ညီေနပါက ယင္းလူတစ္စု၏အာဏာစက္သည္ စြဲၿမဲတည္တံ့မည္ ျဖစ္ေပသည္။
အခ်ဳပ္အျခာအာဏာပိုင္သည္ လူထုျဖစ္ပါက ထိုအခ်ဳပ္အျခာအာဏာပိုင္ လူထု၏အာဏာစက္သည္ လူထုအေပၚသို႔ ျပန္လည္ပ်ံ႔ႏွံ႔ေရက္ရွိလာသည့္အခါတြင္ လူထု၏ ဆႏ၊ လူထု၏အက်ဳိးသာ ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ တန္ျပန္မႈ (Reactionary)၊ ေတာ္လွန္မႈ (Revolt or Revolution) မ်ဳိး မျဖစ္မူေရြ႕၊ လူထု၏အခ်ဳပ္အျခာ အာဏာသည္လည္း တည္တံ့ခိုက္ၿမဲျခင္း ရွိႏိုင္ေပသည္။
အခ်ဳပ္အျခာအာဏာစက္ကို လက္ေတြ႔ အေကာင္အထည္ေဖၚလွ်င္ ဥပေဒႏွင့္ အမိန္႔မ်ားသာ ျဖစ္၏။ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး အာဏာစက္ျဖစ္သည့္ ဥပေဒမ်ား (Laws) သည္ ဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံမ်ားတြင္ လူထု၏ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာစက္ျဖင့္ ဥပေဒျပဳ ယႏရားမွ ေပၚထြက္လာေရြ႕ လူထု၏ဆႏႏွင့္ အကိုက္အညီသာလွ်င္ ျဖစ္သည္။ အာဏာရွင္ ႏိုင္ငံႏွင့္ လူတစ္စု အုပ္စိုးေသာ ႏိုင္ငံမ်ားတြင္မူ ထိုဥေပဒ (Laws) သို႔မဟုတ္ အမိန္႔ (Orders) တည္းဟူေသာ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာစက္သည္ လူထု၏ ဆႏႏွင့္ ကိုက္ညီခ်င္မွ ကိုက္ညီေပမည္။
ႏိုင္ငံေတာ္၏ အဂၤ ါအစိတ္အပိုင္း ၄ ခုအနက္ အခ်ဳပ္အျခာ အာဏာဆိုသည့္ အစိတ္အပိုင္းကို အေတာ္အသင့္ ရွင္းလင္းျပခဲ့ေပၿပီ။ ထိုအခ်ဳပ္အျခာ အာဏာစက္ကို လည္ပတ္ေစရန္ (၀ါ)လူထုႏွင့္ တိုင္းျပည္ေပၚသို႔ ပ်ံ႕ႏွ႔ံေစရန္ မည္ကဲ့သို႔ ျပဳလုပ္သည္ကို ယခု တင္ျပလိုေပသည္။
အစိုးရ (ပါလီမန္)
ႏိုင္ငံေတာ္အစိုးရ (Government) တည္းဟူေသာ ယႏရားႀကီးသည္ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာစက္ကို သက္ေရာက္ေစ၏။ ယင္းအစိုးရ ယႏရားႀကီးတြင္ (Orgams of Government) အစိတ္အပိုင္း ၃ ခု ရွိ၏။ ၄င္းတို႔မွွာ - ဥပေဒျပဳ ယႏရား(Legislative Organ) ၊ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးယႏရား (Executive Organ) ႏွင့္ တရားစီရင္ေရးယႏရား (Judicial Organ) မ်ား ျဖစ္ၾက၏။
ပါလီမန္ဒီမိုကေရစီစနစ္တြင္ လူထုသည္ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာပုိင္ျဖစ္ရကား တရားသျဖင့္ ျပဳလုပ္ေသာ ေရြးေကာက္ပြဲအရ လူထုတင္ေျမွာက္ေသာ ပါလီမန္ (၀ါ) ဥပေဒျပဳယႏရားသည္ တန္ခိုးအႀကီးဆံုးပင္ျဖစ္၏။ ယင္းဥပေဒျပဳယႏရားတြင္ လြတ္ေတာ္တစ္ရပ္ (Uni - Cameral) သို႔မဟုတ္ အမ်ားအားျဖင့္ လႊတ္ေတာ္ႏွစ္ရပ္ (Bi- eameral) ရွိေရြ႔ ပါလီမန္ဟု ေခၚၾက၏ ။ ပါလီမန္သည္ အကန္႔အသတ္မ၇ွိ ဥပေဒျပဳႏိုင္ခြင့္အာဏာ (unlimited powers of legislation)ရွိသည့္အျပင္ မ်ားေသာအားျဖင့္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးေခါင္းေဆာင္ႏွင့္ တရားစီရင္ေရး၊ ယႏရားေခါင္းေဆာင္မ်ားကို ေရြးခ်ယ္တင္ေျမွာက္ရ၏။ အခ်ဳိ႔ေသာ ဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံမ်ားတြင္မူ ယင္းပုဂိုလ္မ်ားကို ပါလီမန္က ေရြးခ်ယ္ျခင္း မျပဳဘဲ လူထုက တိုက္ရုိက္သီးသန္႔ ေရြးေကာက္တင္ေျမွာက္ၾကသည္။
အာဏာရွင္နိုင္ငံမ်ားတြင္ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာသည္ အာဏာရွင္တြင္ တည္ရွိသျဖင့္ ဥပေဒျပဳယႏရားႏွင့္ တ၇ားစီရင္ေရးယႏရားကို ဦးစားမေပးပဲ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးယႏရားကိုသာ အထူးဦးစားထား အေလးခ်ိန္ေပးေရြ႕ အုပ္ခ်ုဳပ္တတ္ေပသည္။ ပါလီမန္ဒီမိုကေရစီတြင္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးယႏရားအား ဦးစားမေပးပဲ ၄င္းအား ထိန္းသိမ္းခ်ဳပ္ကိုင္ျခင္းသေဘာ၊ မဲတင္းညွိႏႈိင္းျခင္း (Check and Balance) သေဘာျဖင့္ ထားရွိတတ္ေပသည္။
လူထု၏အခ်ဳပ္အျခာအာဏာစက္ျဖစ္ေသာ မဲဆႏျဖင့္ ေရြးေကာက္တင္ေျမွာက္လိုက္ေသာ လူထုကိုယ္စားလွယ္မ်ား ပါ၀င္သည့္ ဥပေဒျပဳယႏရား (၀ါ) ပါလီမန္သည္ လူထု၏ အက်ဳိး ၊ လူထု၏ဆႏႏွင့္ ကိုက္ညီေသာ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာစက္ဟု ဆိုအပ္သည့္ ဥပေဒကို ျပဌာန္းလ်က္ လူထုက တင္ေျမွာက္ေသာ အစိုးရ (၀ါ) အုပ္ခ်ဳပ္ေရးယႏရားအား ဥပေဒႏွင့္ကိုက္ညီစြာ အုပ္ခ်ဳပ္ေစၿပိးလွ်င္ လူထု၏ အာဏာစက္ျဖစ္ေသာ ဥပေဒကို လူထုအေပၚ တဖန္သက္ေရာက္ျပန္႔ႏွ႔႔ံေစရန္ လူထု၏အက်ဳိးကို ျဖစ္ထြန္းေစ၏။ ထိုႏိုင္ငံကို ပါလီမန္ဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံ (၀ါ) ဥပေဒႏိုင္ငံ (၀ါ) လူထုအခ်ဳပ္အျခာအာဏာပိုင္ႏိုင္ငံဟု ေခၚဆိုၾကေပသည္။
အခ်ဳပ္အျခာအာဏာ၏ အနက္အဓိပါယ္ႏွင့္ သေဘာကို တင္ျပခဲ့ၿပီးျဖစ္၏။ ထိုမွတစ္ပါး အခ်ဳပ္အျခာအာဏာစက္သည္ ပါလီမန္ဒီမိုကေရစီနုိင္ငံတြင္ မည္သည္ႏႈိက္ ရပ္တည္ေရြ႕ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးယႏရား၊ တရားစီရင္ေရးယႏရားတို႔မွ တစ္ဆင့္ မည္သို႔လည္ပတ္သည္ကို တင္ျပခဲ့ေပၿပီ။
Subscribe to:
Post Comments (Atom)
No comments:
Post a Comment